HISTORIEK

Een moeilijke start

In de jaren zeventig verbleef de destijds prestigieuze wielerploeg ‘IJsboerke’ tijdens de Vierdaagse van Duinkerke jaarlijks in hotel Terlinck op de Zeedijk. Dankzij de vriendschapsband die ontstond tussen het management van de ploeg en het hotel, groeide de idee om een rittenwedstrijd te organiseren tussen Tielen, de thuishaven van IJsboerke, en De Panne. Op maandag 21 maart 1977 was het zover! De allereerste ‘Vierdaagse van De Panne’ ging in De Panne van start met een ploegentijdrit. De volgende dag ging de rit van De Panne naar Tielen, de dag daarop keerden de renners terug naar De Panne en stond er nog een tijdrit geprogrammeerd. De organisatie was er zelfs in geslaagd Jan Raas, die de Primavera net gewonnen had, en Tourwinnaar Lucien Van Impe aan de start te krijgen. Ondanks de geslaagde eerste editie, had de organisatie het financieel moeilijk om de nodige sponsors bijeen te krijgen. De drie daaropvolgende jaren telde de rittenkoers dan ook maar drie ritten. Tijdens de jaren tachtig kon de organisatie rekenen op de steun van de gemeente Herzele en werd het opnieuw mogelijk om als tweede rit een tijdrit te programmeren.

Wind in de zeilen

In 1990 ging de Oxyclean Classic van start aan een gekende brouwerij in hartje Antwerpen. Dit bezorgde de organisatie heel wat problemen. Ze moesten de toelating krijgen om het verkeer tijdelijk stil te leggen en door de stad te rijden. Gelukkig viel de goedkeuring van de minister veertien dagen voor de start toch nog in de bus. Het jaar daarop werd de wielerronde voor het eerst live uitgezonden op de VRT. Aanvankelijk was de organisatie, samen met de organisatoren van enkele andere wielerwedstrijden, gaan aankloppen bij VTM. De VRT had echter net de uitzendrechten op het voetbal verloren aan VTM en wilde bijgevolg maar al te graag de Oxyclean Classic live uitzenden. Een contract van acht jaar werd afgesloten. Ondertussen was ook Koksijde bereid om financieel bij te springen. In ruil eiste de burgemeester een aankomst in zijn stad. Hetzelfde jaar sloten beide badplaatsen een langdurige overeenkomst en werd ‘Koksijde’ bijgevoegd in de officiële benaming van de wedstrijd. Enkele jaren later zou ook KBC een van de hoofdsponsor worden en veranderde de naam opnieuw naar KBC Oxyclean Classic van De Panne – Koksijde.

Rumoer in het peloton

In 1993 stond opnieuw een ploegentijdrit van 27 kilometer op het programma, maar ook deze keer was ze geen lang leven geschoren. De renners vonden vier ritten te veel van het goede. Het volgende jaar was er geen ploegentijdrit meer, mede om een degradatie op de internationale kalender te vermijden. Nog eens een jaar later lieten de renners opnieuw hun stem horen. Vlak na de start van de tweede rit vanuit Zottegem begon het enorm te sneeuwen. De renners zetten voet aan de grond en weigerden nog verder te rijden in deze omstandigheden. Na overleg en een telefoontje naar Koksijde, bleek het aan de kust niet te sneeuwen. Bussen werden ingelegd om de volledige karavaan naar Oostduinkerke over te brengen, waar nog tien plaatselijke rondes van tien kilometer gereden werden.

1999 kende eveneens heel wat tumult. Het leek wel een aprilgrap toen op 1 april alle kranten vol stonden over een dopingaffaire binnen de Mapeiploeg. De start werd toch gegeven, maar aan de ‘Ster der Zee’ in Koksijde legde de rijkswacht de wedstrijd lam. Alle Mapeirenners moesten de wedstrijd verlaten. Ze konden rekenen op de steun van hun mederenners, die niet meer verder wilden rijden. De rit werd afgelast.

Het laatste incident dateert uit 2003. In barre weersomstandigheden reden een drietal renners voorop. Ze moesten de Kemmelberg over en deden dit ook. De rest van het peloton vond het echter te gevaarlijk en weigerde. Ze namen de route langs de voet van de berg. Het voorval werd geklasseerd als wedstrijdincident. De kopgroep behield de voorsprong die ongeveer vijf minuten bedroeg.

De laatste memorabele, heroïsche editie was die van 2020 waar de nodige wind voor waaiers en spektakel zorgde. Door windvlagen van 90km/u reed het peloton aan een hels tempo vanuit Brugge richting De Panne en namen ze meer dan een half uur voorsprong op het snelste schema. De live-uitzending op Sporza werd vervroegd want anders zou de wedstrijd amper in beeld komen. Op de koop toe werden de windvlagen in de Moeren zo hevig dat kleine boompjes afknakten en op de weg terecht kwamen. Ook alle spandoeken, boardings en inflatables dienden verwijderd te worden. De wedstrijd werd ingekort en de laatste passage door de Moeren werd geschrapt. West-Vlaming Yves Lampaert won in écht Flandrien weer, in een afvallingskoers avant-la-lettre! In 2021 ging de overwinning bij de mannen naar een ijzersterke Sam Bennett in de sprint en bij de vrouwen naar Grace Brown na een prachtige solo.

In 2022 kregen we een rustig wedstrijdverloop waar De Moeren niet voor het verwachte waaierspektakel zorgden, het werd wel een heel spannende en nerveuze massasprint. Met een fotofinish haalde Merlier het enorm nipt van de Nederlander Dylan Groenewegen (BikeExchange), Nacer Bouhanni (Arkéa Samsic) mocht als laatste mee het podium op.

Ook in 2023 kwam de winnaar opnieuw uit het kamp van Alpecin-Deceuninck. Regen en wind kruidden een wedstrijd die op het lijf was geschreven van de flandriens. De ideale ingrediënten voor drie passages van de gevreesde Moeren. Al bij de eerste passage – op ruim honderd kilometer van de streep – voerde Jasper Philipsen de forcing. De tweede doortocht door de Moeren zorgde opnieuw voor spektakel. Een waaier van 18 renners nam definitief afscheid van de rest van het pak. In de derde en beslissende passage door de Moeren werd onder impuls van (opnieuw) Philipsen de kopgroep verder uitgedund. Slechts drie pionnen konden het tempo volgen: Lampaert, Olav Kooij en Frederik Frison. In de sprint rekende Philipsen af met de Nederlander Kooij, Lampaert mocht als derde mee op het podium.